تپه زاغه در منطقه بلوك زهرای بخش جنوبی دشت قزوین و در حدود 140 كیلومتری غرب تهران و 8 كیلومتری شمال شرق دهستان سگز آباد واقع شده است.نخستین بار دكتر نگهبان در سال 1349 مطالعه و حفاری بر این تپه را آغاز نمود.پس از آن آقای رضا مستوفی فرد و دكتر شهمیرزادی حفاری را ادامه دادند
مصالح ساخت بناهای این محوطه باستانی خشتهای گلی بودند.خشتها دستی ساخته شده بودند.از سنگ به دلیل كمبود آن در محل خیلی كم استفاده شده است.خشتها قبل از خشك شدن با انگشتان دست سازنده سوراخ میشدند تا حمل آنها آسان شدو و بتوان از سوراخها به عنوان دستگیره استفاده كرد.همچنین شیارهایی نیز بر روی خشتها داده میشدند تا ملات بتواند در بین خشتها به آسانی پخش شود.آرایش دیوارها توسط كاهگل بوده و روی آنها نقوش هندسی رسم میكردند.بعضی مكانها را با سفالهای شكسته تزیین كرده بودند.هر بنا چهار دیوار محصور كننده داشت كه در یك دیوار با همسایه خود مشترك بوده.همه خانه ها به خیابانی كه به میدان اصلی روستا میرسیده یك در اصلی داشته اند. جهت خانه ها شمال شرقی به جنوب غربی است و مجموعا 21خانه در حفاریها بیرون آمد. جهت وزش باد در این منطقه از جنوب شرق به شمال غرب و یا برعكس است و جهت ساخت خانه ها به صورتی است كه دیوارها مانند یك بادشكن عمل میكنند و از وزش باد به داخل خانه ها جلوگیری كنند.ارتباط اتاقها به همدیگر و به حیاط از طریق در بوده است.از آنجا كه ارتفاع بقایای دیوارها در حفاری از 50سانتیمتر تجاوز نمیكرد نمیتوان در مورد در و پنجره ها نظری داد.برخی خانه ها تنور پخت نان داشتند.در هر خانه خمره هایی مخصوص نگهداری آذوغه و آب وجود داشت
سفالهای زاغه دست ساز بودند و شاموت آنها گیاهی بود.خمیر خوب ورز داده نمی شد و كوره ها گل سفال را به خوبی نمی پختند.رایج ترین اشكال سفال شامل لیوان،كاسه،سبو و كماجدان بودند.برخی ساده و برخی منقوش بودند.اشیای گلی و سنگی و استخوانی در این منطقه به وفور نمایان شدند.برخی اشیای مسی نیز دیده میشود
گورهای این روستا در زیر خانه ها یا در معابر و كوچه قرار داشت.اجساد در جهت مشخصی در گور قرار نمی گرفتند.اجساد كودكان و نوزادان جمع شده دفن میشدند.افراد بالغ به صورت باز خوابیده یا با پای خم دفن میشدند.كودكان در زیر سقف و افراد مسن در محوطه باز دفن میشدند.اجساد را قبل از دفن با گل اخری میپوشاندند و به جز یك مورد بدون كفن دفن میكردند.

تاریخ زندگی در این تپه از 6470پ م تا 5525 پ م تخمین زده شده است.

آثار متعددی در این تپه یافت شده که کاربرد بافتنی داشته اند، مثلا سوزنهای بافت استخوانی یا آویزهای سنگی جهت وصل کردن به ته نخ دار قالی بافی که به تعداد زیاد در این تپه و همچنین تپه قبرستان و سگز آباد که در همسایگی قرار دارند. با توجه به این آثار می توان نتیجه گرفت در هزاره هفتم و ششم پیش از میلاد بافت پارچه یا انواع زیر انداز یکی از تولیدات این منطقه بوده است. در صورتی که فرض فوق درست باشد حتما دامداری مخصوصا پرورش بز و گوسفند نیز در این منطقه رواج داشته است.

نمونه بازسازی شده یک دستگاه اولیه بافت - موزه ملی صنعت بافت بلغارستان - مرجع تصویر